Badanie geotechniczne ustala jakie są warunki gruntowo-wodne na terenie projektowanego domu.

Badania geotechniczne nie są obowiązkowe, ale zalecamy ich wykonanie z kilku powodów:

• Grunt jest elementem konstrukcyjnym, który przejmuje obciążenia budynku ważącego kilkaset ton. Postawienie domu na niepewnym gruncie może skutkować nierównomiernym osiadaniem budynku, czego efektem będą w najlepszym przypadku popękane tynku, a w najgorszym katastrofa budowlana.
• Grunty nie są jednorodne. Struktura gruntu może się zmienić na przestrzeni kilku metrów i dlatego badania geotechniczne polegają na wykonaniu 3 lub więcej odwiertów pod planowanym obiektem i zebraniu próbek gruntu. Nie ma znaczenia, jaki grunt jest na sąsiednich działkach i że sąsiedzi pobudowali się bez problemów. Istotne są parametry gruntu pod projektowanym budynkiem.
• Ziemia kryje dużo niespodzianek. Pod warstwą piasku lub trawy mogą znajdować się namuły, torfy, zasypane doły lub wysypisko śmieci.

Grunty dzielą się na kilka rodzajów:

Grunt spoisty (np. glina, piasek gliniasty, ił) trudno przepuszcza wodę, bardzo trudno się zagęszcza. Aby stwierdzić, że grunt jest nośny i pozwala na budowę domu jednorodzinnego, należy określić jego  stopień plastyczności gruntu I_L. Główny problem związany z gruntami spoistymi dotyczy zagospodarowania wody opadowej, wykonania hydroizolacji fundamentów oraz prowadzenia budowy podczas opadów.

Grunt niespoisty (sypki, zagęszczalny, przepuszczalny,) – np. piaski, żwiry. Aby określić, czy grunt pozwala na budowę domu jednorodzinnego, należy wyznaczyć jego stopień zagęszczenia oznaczony symbolem I_D.

Grunty organiczne (torfy, namuły) – pod wpływem obciążeń ulegają bardzo dużym odkształceniom i nie nadają się do posadowienia budynku.

Oprócz oceny warunków gruntowo-wodnych, warto zrobić badania geotechniczne żeby:

• Projektant z wyprzedzeniem mógł zaplanować hydroizolację i zoptymalizować wielkość ław fundamentowych lub płyty fundamentowej,
• Z wyprzedzeniem zaplanować drenaż. Drenaż jest zawsze zalecany przy budynku z piwnicą i gdy poziom wód gruntowych jest już na poziomie ław fundamentowych.
• Poznać możliwości zrobienia przydomowej oczyszczalni z drenażem rozsączającym.

Co, jeżeli grunty nie są nośne?

W zależności od rodzaju gruntów, konieczna będzie wymiana gruntu (koszty to co najmniej kilkadziesiąt tysięcy złotych), zmiana posadowienia budynku (np. na płycie lub na palach) lub – niestety – rezygnacja z budowy.

Uwaga. Opinia geotechniczna realizowana przez projektanta nie jest tym samym co badanie geotechniczne! Projektant ocenia warunki gruntowo-wodne na podstawie ogólnodostępnych map i nie wykonuje przy tym badań geotechnicznych.

Zalecamy wykonania badań geotechnicznych w każdym przypadku, pomimo tego, że nie są wymagane, aby uzyskać pozwolenie na budowę.

Jak zlecić badanie gruntu?

1. Wybierz firmę z co najmniej 5 letnim doświadczeniem.
2. Ustal termin badania w terenie i termin wykonania sprawozdania geotechnicznego.
3. Wskaż planowane miejsce przyszłego budynku z dokładnością do kilku metrów i ustal liczbę odwiertów. Najczęściej są wykonywane 3 odwierty. Jeżeli masz dużą powierzchnię zabudowy (powyżej 250 m2) lub planujesz dodatkowo budowę wolnostojącego garażu, warto wykonać 4 odwierty.
4. Nie warto wykonywać badań specjalistycznych metodą sondowania gruntu – chyba, że firma wykonuje je w standardzie. Zwykłe badanie gruntu określa parametry wytrzymałościowe gruntów w następujący sposób: pobierana jest próbka z odwiertu, geotechnik określa rodzaj gruntu, a następnie przyjmowane są jego parametry z tabeli jako średnie dla danych rodzajów gruntu. Sondowanie bada grunt „na żywo”, daje rzeczywiste parametry gruntu w danym czasie. Jest to badanie dokładniejsze, droższe i warto je wykonać wtedy, kiedy grunty są bardzo słabe lub gdy budowany będzie obiekt o wyższej kategorii geotechnicznej niż dom jednorodzinny. Wykonawca powinien uzasadnić propozycję wykonania takiego badania.

5. Koszt badania geotechnicznego to ok. 1200 złotych.

W opisie sprawozdania geotechnicznego znajdziesz zalecenia dotyczące budowy. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości skonsultuj się z projektantem lub konstruktorem.

Dodatkowe informacje:

Zalecamy wykonanie odwiertów na potrzeby badania geotechnicznego o głębokości 4 – 5 metrów. Głębokość 3 metrów może nie być wystarczająca.

Ważne linki

Obejrzyj film Krystiana Lemkowskiego, w którym pokazuje sposób odczytywania sprawozdania geotechnicznego: https://www.budowawpraktyce.pl/v002-badania-geotechniczne-gruntu-jak-zrozumiec-wyniki/

Pozdrawiam,

Sławek Zając

Podcast: “Dylematy budowlane”

Blog budowlany “Jak się wybudować i nie zwariować”: blog.poradnik-budowlany.com

Książki, checklisty, kursy: www.jaksiewybudowac.pl